biuro@scenar.pl
Leczenie zespołu zamrożonego barku terapią SCENAR
Zespół zamrożonego barku
Informacje ogólne
Czynniki ryzyka:
- Wiek
- Urazy lub interwencje chirurgiczne w stawie barkowym
- Cukrzyca
- Choroby sercowo-naczyniowe
- Choroba naczyń mózgowych
- Patologia endokrynologiczna
Najczęściej zespół zamrożonego barku charakteryzuje się rozwojem zwyrodnieniowych
zmian zapalnych w aparacie stawowo-więzadłowym barku. Na radiogramie wygląda to jak
artroza i złogi wapnia w bocznych częściach torebki stawowej. Zwykle zamrożone ramię jest przewlekłym, długotrwałym procesem , ale może rozwinąć się nagle, ostro i bez widocznych czynników prowokujących.
Klinicznie zamrożone ramię charakteryzuje się bólem barku z promieniowaniem do ramienia i ograniczeniem zakresu ruchu w stawie barkowym. Ograniczenie ruchu jest bardziej wyraźne podczas zginania, wysuwania i rotacji zewnętrznej, mniej – przy rotacji wewnętrznej. Ruchy w szyi są prawidłowe, ale mogą nieco zwiększyć ból. Wraz z odwodzeniem ramienia ból nasila się gwałtownie, mięśnie obręczy barkowej napinają się. Z powodu przykurczu odwodzenie w stawie barkowym jest ograniczone: ramię jest „przymocowane” do łopatki i możliwe jest tylko niewielkie odwodzenie. Ruchy zgięcia i wyprostu w stawie barkowym są stosunkowo swobodne.
Ból w zamrożonym barku spowodowany jest przez:
- patologię mankietu rotatora ramienia
- adhezyjne zapalenie torebki
- zespół bólu mięśniowo-powięziowego
- połączenie wszystkich powyższych.
Dlatego terapia powinna być kompleksowa i obejmować nie tylko leczenie stawu, ale także terapię tkanek miękkich obręczy barkowej.
Diagnostyka
Staw barkowy jest stawem kulistym o większej ruchomości niż jakikolwiek inny staw. Torebka maziowa /woreczek stawowy jest słaby i cienki. Stabilność stawu zależy od mięśni i więzadeł stożka rotatorów ramienia.
Po zebraniu informacji od pacjenta na temat problemu, należy zbadać staw barkowy. Po pierwsze, badamy aktywne (wykonywane przez pacjenta) ruchy. Pacjent wykonuje ruchy w stawie barkowym w każdej płaszczyźnie, porównując jedną stronę do drugiej. Pozycją wyjściową pacjenta jest stanie z wyprostowanym torsem ,terapeuta prosi pacjenta o podniesienie wyprostowanych ramion na boki (odwodzenie), w tył (wyprost), przód-w górę(zgięcie). Możesz ocenić zakres ruchu i jego ograniczenia zgodnie z tabelą.
Aby lepiej wykryć nieprawidłowości w stawie barkowym i określić stan jego stożka rotatorów, wykonaj u pacjenta dwa złożone aktywne ruchy:
1) załóż/wyrzucić ręce za głowę (odwodzenie, rotacja zewnętrzna i zgięcie w stawie barkowym,
jak również funkcja mięśnia nadgrzebieniowego, podgrzebieniowego);
2) połóż ręce za plecami (rotacja wewnętrzna, odwodzenie i wyprost w stawie barkowym, ocenia się funkcję mięśnia podłopatkowego).
Jeśli pacjent wykonuje oba ruchy, to staw barkowy i mankiet rotatorów barku są prawidłowe. Po określeniu jakości ruchów czynnych, należy określić jakość ruchów biernych- zawsze wykonywane na rozluźnionym ramieniu pacjenta. Dla ruchów biernych nieprawidłowej/uszkodzonej torebki stawowej i zamrożonego barku model stawu wygląda następująco: najpierw ograniczona jest rotacja zewnętrzna, następnie odwodzenie, a na końcu rotacja zewnętrzna.
Ocena biernej rotacji zewnętrznej:
- pozycja początkowa- pacjent siedzi, terapeuta jest z tyłu
- ramiona pacjenta uniesione, łokcie zgięte pod kątem prostym i skierowane do przodu
- w tym samym czasie terapeuta obraca oba przedramiona na zewnątrz, upewniając się że łokcie przylegają do ciała.
- W celu oceny rotacji zewnętrznej terapeuta przeciąg kciuki pacjenta za plecy.
Po ocenie ruchomości , stawy i mięśnie obręczy barkowej powinny być ocenione palpacyjnie po obu
stronach, należy ocenić ich symetrię oraz znaleźć strefy napięte i bolesne.
Patologia stożka rotatorów
Charakterystyka:
- miejscowy ból w mięśniu naramiennym, pod wyrostkiem barkowym i w pobliżu dużego guzka kości ramiennej
- niewielkie promieniowanie bólu, nasilone podczas ruchu, ograniczone odwodzenie barku i rotacja zewnętrzna
- palpacja dużego guzka jest bolesna
Adhezyjne zapalenie torebki to przewlekle występujące zwłóknieniowe zapalenie torebki stawu barkowego. Ten wariant Zamrożonego barku jest uważany za idiopatyczny, przyczyny są niejasne. Występuje u kobiet powyżej 45 roku życia, nie zależy od intensywności aktywności fizycznej. Uszkodzenie jest zwykle jednostronne. Ból jest stały, bolesny, zlokalizowany w stawie barkowym i nie promieniuje.
Charakterystyka:
- zwiększony ból w spoczynku i w nocy oraz lekkie osłabienie podczas ruchu
- zauważalna sztywność stawu barkowego rano
- obrzęk wokół stawu
- chore ramię jest uniesione, mięśnie obręczy barkowej są lekko skrócone
- ruchy czynne i bierne w stawie są ograniczone we wszystkich kierunkach i nie zwiększają się podczas pochylania do przodu.
Zespół mięśniowo-powięziowy to kolejna częsta przyczyna zamrożonego barku.
- głównym objawem zespołu bólu mięśniowo-powięziowego jest obecność ostrego, intensywnego bólu, który występuje gdy nacisk jest przyłożony do punktu bolesnego.
- mięśniowo-powięziowe punkty spustowe mogą znajdować się w mięśniach, powięzi lub ścięgnach i są przyczyną tego rodzaju bólu.
- w zamrożonym barku punkty spustowe są najczęściej wykrywane w mięśniu podłopatkowym, a następnie w mięśniach piersiowych większych i mniejszych, rzadziej w innych obszarach.
- podczas dotykania punkt spustowy jest odczuwany jako zagęszczenie lub sznur, którego nacisk prowokuje ostry ból miejscowy i promieniujące bóle o różnej lokalizacji.
- każdy punkt wyzwalający ma własne strefy promieniującego bólu, który jest zwykle tępy, obolały, głęboki i może towarzyszyć drętwienie.
Terapia
Ogólne zasady:
- konieczne jest połączenie terapii SCENAR z fizjoterapią stawu barkowego.
- SCENAR powinien być stosowany fizjoterapii stawu.
- procedura powinna być cykliczna i składać się z kilku terapii naprzemiennie terapii SCENAR i fizjoterapii.
- strefy leczenia powinny obejmować nie tylko sam staw barkowy, ale także mięśnie
obręczy barkowej.
- Przy jednostronnym uszkodzeniu zawsze leczy się staw symetryczny.
- Aby poprawić unerwienie i ukrwienie stawu, terapia powinna obejmować kręgosłup w miejscu unerwienia segmentu stawu barkowego.
Ogólny schemat leczenia jest prosty i składa się z trzech etapów.
Pierwszy etap
- leczenie chorego/uszkodzonego stawu – powinien trwać 60 – 70% całego zabiegu
- optymalne połączenie profesjonalnych zabiegów wykonywanych przez terapeutę z terapią domową zwiększa skuteczność leczenia.
- jeśli istnieją leki przepisane przez lekarza, należy je stosować zgodnie z zaleceniami.
Prawdziwy plan leczenia jest nieco bardziej skomplikowany, ponieważ składa się z leczenia
naprzemiennego z fizjoterapią stawu.
1) Wyjaśnienie lokalnych skarg
2) Badanie fizykalne
3) Terapia lokalnych dolegliwości
4) Test funkcjonalny
5) Skargi dotyczące dynamiki terapii
6) Test funkcjonalny
7) Terapia symetrii
8) Test funkcjonalny
9) Terapia segmentów kręgosłupa
10) Test funkcjonalny.
Pozycja podczas zabiegu
|
Siedząca |
Pozycja leżąca na brzuchu |
| · punkty wspólne
· torebka stawowa · symetryczny staw · kręgosłup · mięśnie ramion |
· mięśnie łopatki
· mięsień czworoboczny · mięśnie szyi |
Terapię stawu barkowego wykonuje się według następującego schematu:
1) Praca na punktach stawu barkowego uszkodzonego
2) Terapia torebki stawowej od strony uszkodzonej;
3) Symetryczna terapia stawów.
Wspólne punkty
Terapia stawu barkowego jest przeprowadzana w punktach zabiegowych . Jest to w środku
klasyczne punkty Dr Gorfinkel– palce poniżej wyrostka barkowego. Po bokach przedniej i tylnej
projekcji powierzchni stawowej, na krawędzi mięśnia naramiennego, najbardziej optymalną terapię
przeprowadza się z elektroda pionowa ,,pionki’’. W przypadku braku elektrody można zastosować
wbudowaną elektrodę, ale wydłuża to czas leczenia.
Można wyróżnić trzy stany:
1) Ostry ból stawu podczas obciążenia– ustawienie „JointTraum” lub F=180Hz, Int=7;
2) Ból podczas obciążenia nie jest ostry, ale jest obecny – ustawienie wstępne „JointAcute” lub FM+Int=8
3) Podczas obciążenia staw jest bezbolesny, ale sztywny – ustawienie „JointChron” lub FM+ Int=5, Gap=30
Terapia elektrodą
Terapia wbudowaną elektrodą
Terapia torebki stawowej
Zabieg wykonywany jest powolnymi ruchami w projekcji przestrzeni stawowej barku. Leczymy
przednią, boczną i tylną powierzchnię stawu barkowego. NIE wykonujemy zabiegu pod pachą!
Szczególną uwagę należy zwrócić na obszary lepkie. W takich obszarach zatrzymaj
urządzenie/elektrodę, trzymaj przez 1 – 2 minuty. Jeśli podczas tego dodatkowego zabiegu lepkość
nie zniknie, ustaw ustawienia domyślne „HiFM” lub F120 Hz + Int= 5 i pracuj nad obszarem lepkości,
aż zniknie. Czas leczenia torebki stawowej wynosi 3-5 minut.
Leczenie tkanek miękkich
Głównym celem są punkty spustowe i aparat mięśniowo-więzadłowy obręczy barkowej.
Wybór schematu leczenia zależy od wstępnego badania bezpośredniego, podczas którego badaniu
poddaliśmy aparat mięśniowy, jego symetrię, bolesność i konsystencję mięśni.
Zabieg rozpoczyna się od leczenia punktów spustowych. Aby to zrobić, użyj ustawienia „TRIGGER” lub
F=20Hz + Int = 7 + Gap = 75 + Dmp = Var. W przypadku znalezienia kilku bolesnych punktów
spustowych, lecz najpierw oddalone od centrum ,a potem bardziej centralne. Czas zabiegu dla
każdego punktu spustowego wynosi 2-3 minuty.
Ogólny kierunek/wektor leczenia układu mięśniowego obręczy barkowej pochodzi od dalszych części
Ciała do centrum. Najpierw leczone są mięśnie ramion, następnie mięśnie łopatki i mięsień
czworoboczny, a na końcu – mięśnie szyi.
Zabieg na mięśnie wykonuje się za pomocą rozstawionej elektrody ,,pionek’’. Można leczyć mięśnie
rękawicami przewodzącymi.
Zabieg głęboki na mięśnie barku (bicepsy, triceps, mięśnie naramienne) wykonuje się tylko z jednej
strony – od strony uszkodzenia / bolesności. Strefa symetryczna jest traktowana w ustawieniu
„Symmetry”. Lecz mięśnie łopatki również od strony uszkodzenia/bolesności. Strefa symetryczna to
leczenie w ustawieniu „Symmetry”. Lecz mięśnie czworoboczne i karku symetrycznie.
Możemy wyróżnić 3 stany mięśniowe wykryte podczas badania wstępnego- palpacyjnego podczas,
co pozwala wybrać niezbędny schemat leczenia.
1. Aparat mięśniowy bez znaczących lokalnych asymetrii w postaci
stwardnień i bolesnych mięśni – ustawienie „Myo Uni” lub F 60Hz + Int = 5.
2. Miejscowo napięte mięśnie. Napięte mięśnie są leczone z ustawieniem „MyoDeep” lub
F= 20Hz + Int = 7, reszta – ustawienie „Myo Uni” lub F= 60Hz + Int = 5.
3. Oczywiście palpacyjnie bolesne mięśnie leczy się ustawieniem „LoFM” lub
F =30Hz + Int -5 + Gap -20,reszta – ustawienie „Myo Uni” lub F=60Hz + Int = 5.
Czas zabiegu na mięśnie nie powinien przekraczać 10 minut.
Symetryczna Terapia Stawów
Aby leczyć symetrię, użyj niskiej F = 60 Hz, z Int = 3 lub użyj ustawienia wstępnego „Symmetry”.
Wygodne jest również użycie Diagnostyki 4 (D-4) w celu wyszukania najbardziej aktywnych punktów w leczonym obszarze.
Jeśli obszar projekcji nie jest duży, nie szukaj aktywnych punktów.
Czas zabiegu strefy symetrycznej nie powinien przekraczać 5 minut.
Terapia kręgosłupa
Ogólny plan leczenia:
- Leczenie wyrostków kolczystych (linia centralna)
- Linie przykręgowe z rozstawionymi elektrodami (,,pionki’’)
- Leczenie rozpoczyna się na kręgu powyżej dotkniętego obszaru
- Leczenie kończy się na kręgu poniżej dotkniętego obszaru
Użyj wbudowanej elektrody do leczenia wyrostków kolczystych. Czas zabiegu wynosi 20-30 sekund na kręg. Kierunek/wektor leczenia jest od góry do dołu. Elektroda jest mocno dociśnięta do kręgu.
Obszar przykręgosłupowy jest leczony za pomocą elektrody rozstawionej. Można również użyć wbudowanej elektrody, jednak wydłuża to czas leczenia. Kierunek/wektor leczenia jest od góry do dołu.
Zarówno na linii środkowej, jak i przykręgosłupowej dodatkowo leczymy kręg powyżej dotkniętego obszaru i kręg poniżej dotkniętego obszaru.
|
Terapia obszaru przykręgosłupowego |
Terapia na wyrostkach kolczystych (linia centralna) |
| · Ustawienia domyślne ,,PeriphPain’’ lub F=60 Hz
· Int=5 · Elektordy ,,pionki’’ lub rękawice · Czas 20-30 sekund dla kręgu
|
· Ustawienia domyśle ,,CenterPain’’ lub F=90 Hz
· Int=3 · Wbudowana elektroda · Czas 20-30 sekund dla kręgu |
| POWÓD | Ustawienie domyślne | F | Int | Gap | FM | AM i Dmp |
| Ból ostry | JointTraum | 180 | 7 | 10 | Off | Off |
| Ból przewlekły | JointAcute | – | 8 | 10 | FM | Off i Sc2 |
| Sztywność bez bólu | JointChron | – | 5 | 30 | FM | Off |
| Torebka stawowa | JointCaps | – | – | – | Sw1 | Off |
| Lepkość | HiFM | 120 | 5 | 10 | Off | Off i Var |
| Punkty spustowe | Trigger | 20 | 7 | 75 | Off | Off i Var |
| Ogólna terapia tkanek miękkich | Myo Uni | 60 | 5 | 10 | Off | Off |
| Napięte mięśnie | MyoDeep | 20 | 7 | 10 | Off | Off |
| Ból mięśni | LoFM | 30 | 5 | 20 | Off | Off |
| Terapia stawów symetrycznych | Symmetry | 60 | 3 | 10 | ||
| Centralna linia kręgosłupa | CentrPain | 90 | 3 | 10 | Off | Off |
| Linia przykręgosłupowa | PariphPain | 60 | 5 | 10 | Off | Off |
*Naszą sugestią co do najlepszego wyboru urządzenia jest RITMSCENAR® v2. Jest to najbardziej zaawansowany i wielofunkcyjny model, zawierający wszystkie dostępne funkcje i zmienne sygnały opracowane do tej pory w technologii SCENAR®. Dzięki 32 wstępnie zaprojektowanym kombinacjom ustawień, lekarz może zacząć używać urządzenie prosto po wyjęciu z pudełka i zapewnia skuteczne leczenie przy minimalnym treningu. Dwa tryby dawkowania i dostępne są trzy tryby przesiewowe do identyfikacji optymalnych stref leczenia i monitorowania leczenia.
Udowodniono, że technologia SCENAR® zapewnia szybką i trwałą ulgę w bólu w szerokim zakresie: stany bólowe, zwiększona funkcja i szybsza rehabilitacja.
**Ten artykuł został przygotowany przez Borisa Kulizhskiy – czołowego fizjologa RITM OKB ZAO i
specjalisty fizjoterapii.
